Terugblik presentatie 20 juni 2012

Vandaag woensdag 20 juni moesten wij ons keuzetraject mondeling voorstellen aan onze begeleidende leerkracht Chris Mazarese en Stijn die actief werkt te Aifoon (kunsteducatieve organisatie). Dit mondeling examen ging door van 13u-16u.

Wij kregen ruim 25 minuten de tijd om onze stage toe te lichten. Hoe hebben we het audiovisueel werken in de kleuterklas ervaren? Hoe zijn we concreet aan de slag gegaan via onze doelen? Welke input had ik als kleuteronderwijzeres en hoe gingen de kleuters hier mee om? Welke proces hebben de kleuters doormaakt?

Ik heb gedurende de periode van dit keuzetraject zeer actief gewerkt op mijn blog. Ik heb voldoende gereflecteerd en zorgde dat ik in orde was met de zaak.
Wat ik wel jammer vond vandaag tijdens de presentatie is dat ik in mijn uitleg toch meer de nadruk had mogen leggen op het inhoudelijke. Ik had mijn activiteiten meer mogen uitdiepen tijdens mijn presentatie. Ik had uit de coachingsdagen begrepen dat deze presentatie nochtans geen opsomming van activiteiten en uitleg mocht zijn. Ik had mijn presentatie meer gericht op hoe ik alles in het algemene heb ervaren, reflecties op mezelf en kleuters. Maar ook hoe ik kijk naar de toekomst.
Hier ben ik dan toch in de mist gegaan. Want het kwam zo eigenlijk over alsof ik tijdens mijn stage niet inhoudelijk ben verder gegaan op mijn activiteiten en mijn leerdoelen.
Als ik de andere presentaties zag, merkte ik dat mede-studenten wel hun activiteiten uitlegde en hierop grondig reflecteerd. Dit onderdeel heb ik niet gedaan.
Ik vind dat jammer en probeer nu via deze reflectie toch hierop terug te blikken en mijn uitleg beter te concretiseren.

Gedurende mijn stage heb ik effectief gestreefd naar een bepaald proces waarin kleuters kunnen experimenteren in de audiovisuele wereld. Ik legde de link naar een vliegtuig omdat mij dit zo ook in de kleuterklas is gezegd dat ik effectief er naar heb proberen streven. Het stijgende vliegtuig was een link naar het stijgende proces dat kleuters hebben meegemaakt.
Binnen het onderdeel beeld (bewegend/stilstaand) is dit zeker en vast gelukt. Toen ik de andere presentaties hoorde, dacht ik meteen: oei, moest ik elke activiteit toch zo inhoudelijk uitleggen.

Ik had dit mis begrepen. Toch kan ik een goed groeiproces aantonen vanuit mijn reflecties op mijn blog. Ik heb net enkele reflecties herlezen en maak hier even een overzicht hoe ik het best had toegelicht tijdens mijn presentatie in plaats van teveel op de theorie in te gaan.

Stilstaand beeld:
- Experimenteerkansen om foto's te trekken en het terugblikken met kleuters op deze foto's. Wat zien de kleuters? Hoe reageren ze op de beelden? Hoe gaan de kleuters met mekaar in interactie bij het zien van de foto's?
Kleuters reageren zeer positief op hun beeldmateriaal. Vaak reageerden ze met: "die schoen is van die kleuter- ik ken dat- ik was toen een boek aan het lezen toen jij een foto kwam trekken". Ze gaan effectief met mekaar in interactie en hebben oog voor detail. Zij zien details op foto waar ik minder aandacht voor heb. Ook emoties komen aan bod tijdens het herbekijken van foto's. De kleuters zeiden dan ook soms: oei, X kijkt boos en er werd ook gelachen.


- Kleuters leren foto's situeren in hun omgeving. Ze schenken aandacht aan de omgeving in de school en de klas. Ik voorzie een activiteit in de klas een zoektocht naar de foto's die zij getrokken hebben. Kleuters reageren hier meteen actief op. Ze weten vrij goed waar ze alles kunnen terugvinden. Het waren foto's gelijk: klinker deur, kraan, fruit poppenhoek, gele kaft juf Sarah kast,...

- Ik voor zie ook de activiteit waarbij kinderen foto's trekken van mekaar zonder het gezicht. Ik druk met hen die foto's af en ga met hen na van wie nu wat is. Hoe goed kunnen kleuters waarnemen. Dit viel ook zeer goed mee. Kleuters hun oogpunt valt vooral op de schoenen. Zij herkennen heel snel kleuters aan de hand van bepaalde kenmerken: bril, schoenen, broek, trui,...

- Ik laat kleuters ook via de webcam op de laptop foto's trekken. Kleuters zien mekaar bezig op de computer en gaan hier met mekaar in interactie. Ze kunnen zelf foto's bewerken. Dit bewerken is niet streven naar een product maar hen laten ervaren en kennismaken met het beschilderen en bewerken van foto's (CyberlinkCam, Paint en Tuxpaint). Dit materiaal liet ik vaak op het einde van de dag zien in klassikale afsluitmomenten. Hier reageerden kleuters altijd positief op. Ze zeiden dan ook bijvoorbeeld: dat ben jij hé die dat zegt, daar is kleuter X, ik zie juf nicky,...
- Vervolgens hing ik optische illusie foto's op in de audiohoek. Ik wou dit ook met de kleuters nastreven. Ik weet dat er toen heel wat reacties naar boven kwamen als ik mijn reflectie herlees. De kleuters reageerden toen bijzonder vreemd in het begin. Er waren wel al twee kleuters die de eifeltoren gezien hadden. Juf Sarah vond het goed dat ik deze foto's gepost had in de audiohoek. Met kleuters zijn we gaan nadenken over hoe nu die foto's er zo kunnen uitzien. Waarom staat die persoon die toren om te duwen? Hoe zou dat kunnen? Is die eifeltoren echt zo groot als het meisje dat er langs staat? Ik weet dat ik zelf een foto van mij had laten zien bij de piramides in Egypte. Uiteindelijk zijn de kleuters tot de conclusie beginnen te komen dat deze gebouwen ver weg van hun staan. Maar dat het op de foto wel een beetje lijkt alsof het echt is. Ik ben toen met de kleuters ook dit gaan uitproberen. De eerste keren verliep dat niet al te goed, maar achteraf begon het te beteren. Aangezien ze al veel met het fototoestel hadden gewerkt konden er enkele kleuters de grip op het toestel goed aanhouden.

- Ook heb ik met de kleuters een activiteit gepland om zo stilstaand mogelijk een foto te leren maken. Vanuit fotokadertjes uit karton moesten ze zich goed richten op het vakje in dat kartonnen fotokadertje. Vandaaruit moesten ze een foto trekken van iets. Hier was mijn doel de kleuters nog meer bewust te laten worden van het beeld dat ze gingen fotograferen.

- Het inbrengen van de printer had ook een doel om te kijken hoe kleuters hierop zouden reageren. Zouden ze doorkrijgen dat je hiermee ook foto's kunt trekken? De reactie hiervan het eerste moment was zeer verbazend. Ik weet ook dat de kleuters niet meteen positief hierop reageerden. Ze vonden het eerder biza en gek. Toen ik het voordeed, begonnen ze er al wat meer in te komen. Volgens mij hadden ze schrik hiervan. Ik weet dat kleuters ook grappig reageerden op de lasersstraal in de printer. Ik had hen gezegd dat ze hun ogen moesten sluiten. Enkelen onder hen hadden bang dat ze dan niets meer gingen zien als ze naar die straal zouden blijven kijken. Deze activiteit vonden ze leuk omdat ze het ook weer zelfstandig konden bedienen EN hiermee samen kon bespreken wat ze gedaan hebben om die foto te verkrijgen. Zo waren er kleuters die per twee samen een foto maakte. En er bijvoorbeeld een ring tussen plaatste. Achteraf bekeken hebben ze hier wel communicatie gevoerd met mekaar.

Naar aanleiding van deze leuke foto's kon ik met kleuters ook gaan nadenken wie ze zien op de foto. De afgedrukte foto's waren wazig en grijs soms. Waardoor niet altijd duidelijk was welke kleuter het nu had gedaan. Hierop kan je samen de foto met kleuters gerrichter gaan kijken. Zien we de ogen? Hoe zien die eruit? Zou het een jongen of een meisje zijn? Aan wat zouden we kunnen zien? Ik niet de foto's van de kleuters achteraf samen op basis van hoe zij het willen. Ze verdelen enkele pakketjes op basis van de personen die zij erop zien. Kleuters waren dus bezig met het bekijken van deze prent en grondig na te gaan wie ze hierop zien. Ze kijken daardoor ook veel gerichter!

Bewegend beeld:
- Hierin heb ik kleuters vooral zelf beeldmateriaal laten opnemen. Ik heb kleuters laten experimenteren met deze camera en  en filmpjes laten opnemen. De kleuters vonden het leuk om vanalles te filmen. Ze waren ook steeds kinderen aan het opzoeken die dan iets vertelden in de camera of begonnen te zingen. Na deze activiteit bekeek ik met hen ook de filmbeelden op de computer. Hier keken ze ontzettend graag naar. Opvallend dat kleuters ook konden situeren vanuit beelden wat zij gefilmd hebben. Zo was er soms onderlingen interactie waar bij twee kleuters beweren dat een bepaald filmpje van één van hen twee is. Dat is dan wel leuk om te horen.

- Kleuters filmden ook vaak situaties die zich in de klas voordeden: juf Nicky die boos werd op een kleuter, dramatisch spel in de poppenhoek,...

- ...
Toekomstgericht: ik had op termijn van het einde van deze stage misschien ook wat meer aandacht ogen schenken aan het beeldende aspect waarin er bijvoorbeeld een verhaald werd opgenomen. Ik heb spijt dat ik dit niet gedaan heb.

Geluid:
- Bij geluid ben ik vertrokken vanuit het eerst waarnemen van geluid. Hier integreerden ik geregeld klassikale momenten rond zen (kort). Kleuters reageerden hier in het begin niet erg positief/gunstig op. Ze vonden het eerder lachwekkend en bizar. Uit mijn reflecties gebleken waren de kleuters in het begin ook onrustig. Ze wisten eigenlijk niet wat het opzet was van zulke activiteit. Ik moet toegeven dat ik de tweede keer er  een heel andere wending aan had gegeven. Ik zorgde voor beter geluidsmateriaal (relaxation music nature). Dit sprak de kleuters wel effectief aan. Hier waren ze dor geinspireerd omdat ze het geluid ergens kennen (bossen). Op termijn van deze activiteit drie keer te doen hebben de kleuters al beter concentratie gericht op dit zen moment.

- Ik heb ook met hen tijdens klassikale impressies of activiteiten stil gestaan bij het geluid in de klas. Zo zorgde ik bijvoorbeeld al eens voor een opnamemoment in de klas als iedereen er is, maar ook op het moment dat het speeltijd is. Wat horen kleuters dan? Ze hoorden dat de druppels uit een kraan komen die vanuit de berging kwam.

- Via geluidsrecorders hebben kleuters ook geluiden opgenomen. Vaak gingen ze hier ook in interactie met mekaar (zie filmpje reflectie). De kleuters reageerden bijvoorbeeld als de microfonen waarmee ze aan het opnemen waren mekaar raakten. Ze horen mekaar ook luider spreken als ze dicht bij mekaar stonden via de geluidsrecorder. Dit was wel grappig om te zien.

- Via een CDROM van Ferre Laevers over geluid en beeld bied ik in de computerhoek hen ook dit spel aan waar kleuters leren kennis maken en op zoek gaan naar geluiden bij de bijhorende prent. Deze activiteit sloeg zeker en vast aan omdat kleuters meningen delen over geluiden. Sommige geluiden waren herkenbaar, anderen minder. Hierdoor onstaan meningsverschillen en gaan kleuters met mekaar in interactie of werken ze samen dit samen uit.

- Klassikaal ben ik met de kleuters ook stil beginnen staan bij de geluiden die zijn opgenomen. Maar dit verliep niet altijd prima. In individuele groepjes na de activiteit in de audiohoek wel. Maar als ik dit klassikaal deed was het toch moeilijk. Dit door gebrek aan het te weinig aanbieden en uitdiepen van deze activiteit. Als ik dit gedaan had, waren ze misschien allemaal meer op weg om geluid te analyseren. Mocht ik het opnieuw doen, zou ik me enkel richten op één onderdeel: beeld of geluid.

EINDREFLECTIE - audio stage

Het einde van de stage is aangekomen. Ik heb de afgelopen weken (tijdens het opruimen, uitpakken, herbekijken van beelden) eens rustig nagedacht over de voorbije stage. Ik heb stil gestaan bij de beelden en klanken die ik opnieuw kon horen maar ook bij de materialen en de reflecties tijdens de stage. Hoe blik ik terug op mijn audiovisuele input gedurende deze stage?

Ik denk even terug aan volgende belangrijke vragen die ik voor mezelf opstel:

1. Heb ik de kleuters voldoende ontdek en experimenteer kansen gegeven?

Ik had een groot aanbod van materiaal. Ik zorgde voor een juiste onderverdeling in mijn audiohoek. Via mandjes en pictogrammen liet ik de kleuters duidelijk maken wat er zich allemaal schuilde in de mandjes. Ik zorgde voor ruim voldoende experimenteerkansen. Ook herhaling tel ik hier zorgvuldig bij. Het is belangrijk dat kleuters die kansen tot ontplooien en experimenteren voldoende en langdurig kunnen behouden. Ik overviel de kleuters ook niet met het materiaal. Zorgvuldig probeerde ik dagelijks een andere verrijking van audio materiaal aan te bieden. Dit werkte ook stimulerend bij de kleuters. Zo kreeg je ook een beter beeld welke interesse elke kleuter heeft.

2. Hebben ik de kleuters een beter beeld doen scheppen over beelden en geluiden? Hebben zij een andere waarde tegenover een bepaald geluid of beeld gekregen?

Ik had nooit gedacht dat kleuters, door zo intensief hiermee bezig te zijn, toch een beter beeld zouden kunnen scheppen over geluid en beeld. Maar door nu eens intensief 2.5 weken bezig te zijn, besluit ik iets helemaal anders.

Tijdens zo een stage is het belangrijk (eender welk thema of project je uitwerkt) dat je proces goed in mekaar moet zitten. Spring met kleuters niet zomaar van de hak op de tak. Dat is mij al gauw duidelijk geworden tijdens deze stage. Laat kleuters via ontdekken stilletjes aan doorstromen naar activiteiten die een bepaald leerdoel voor ogen hebben. Zo schep je met hen een bepaalde waarde door meer oog te krijgen voor details. Maar ook alternatieven gaan bekijken en opzoeken (webcams, bewerken, foto's afdrukken,...). De audiovisuele wereld staat niet stil. Uit mijn reflecties kom ik wel tot bepaalde vaststellingen:

- Niet alle kleuters staan open voor dit materiaal. Ik had één tot twee kleuters die er weinig behoefte tot hadden. Ondanks de extra uitdaging die ik lanceerde in mijn activiteiten;

- Kleuters maken stilletjes aan keuzes. Door voldoende verrijking van heel wat materiaal besluiten kleuters plots wat hen het meest aanspreekt. Dit verschilt van kleuter tot kleuter;

- Er zijn kleuters die nood hebben aan ruim voldoende herhaling van activiteiten om het geluid of beeld intenser te beleven;

- Als kleuteronderwijzeres moet je aardig goed opletten voor differentiatie. Zorg dat kleuters (zwak of sterk) goed mee zijn in je opdrachten. Zorg voor voldoende alternatieven indien iets niet leuk.

NOTA: Wel heb ik spijt dat ik één activiteit niet heb gedaan, die tijdens de intro dagen zeer leuk werden voorgesteld, namelijk het werken met een overheadprojector. Maar ik zag de haalbaarheid in mijn weekschema ook niet echt zitten. Mocht ik iets langer in de klas gestaan hebben, zou ik de activiteit zeker gepland hebben.  Want ik denk dat deze activiteit ook zeer sterke kanten biedt in het groeiproces van beeld en klank. Mijn proces gaat stap voor stap vooruit, maar niet van de hak op de tak. Soms wel, soms niet!

3. Creëerde ik een krachtige leeromgeving in mijn audiovisuele activiteiten?

Ik denk dat ik dat eerlijk gezegd wel gedaan heb. Ik liet de kleuters niet zomaar 'spelen' in mijn audiohoek. Neen, ik zorgde voor een krachtige omgeving waarin kleuters voldoende kansen hadden om zich te ontplooien en te ontdekken. Kleuters kregen voldoende stimulans en impulsen van mij. Ik gaf hen tips en probeerde de interactie zo goed mogelijk op te volgen en hierop in te gaan, samen met de kleuters.

4. Ging ik voldoende in interactie met de kleuters? Deden zij dit ook onderling? Wat leer ik hieruit?

En of! Ik heb de voorbije 2.5 weken zeer goede interacties gehad met de kleuters, maar ook zij met mekaar. Ik zorgde elke dag voor korte praatmomenten waarin ik met de kleuters stil stond bij de activiteiten, materialen en meningen over de audiohoek. Ook kleuters zorgden onderling voor een sterke interactie. Tijdens heel wat activiteiten werd dit duidelijk. Ongelooflijk hoe kleuters met mekaar kunnen spreken over activiteiten en hierbij hun mening aan mekaar kunnen verkondigen. Wat ook heel erg belangrijk was tijdens deze stage was de sociale ontwikkeling die ik erbij nam. Kleuters moesten samen per twee aan een fototoestel werken. Hierdoor leerden ze ook mekaar's ideetjes kennen en hun beurt afwachten. Ze leren ook van mekaar, hoe dit die kleuter dat en hoe zie ik het. Ik leer als kleuteronderwijzeres dat ik zorg voor voldoende impulsen. En kleuters de kans geef tot interactie met mekaar tijdens activiteiten.

5. Hoe ging ik om met de kleuters die een bepaald hoor of kijk achterstand hebben? Wat deed ik?

Ik probeer deze kleuter(s), wanneer die in mijn audiohoek zijn, extra aandacht te geven door concreter de oefening of activiteit uit te leggen. Ik probeer hem/haar ook individueel te benaderen door te beginnen vanaf nul en zo stilletjes aan de activiteit moeilijker aan te gaan tot wanneer hij/zij zegt stop. Toch blijft het heel moeilijk. Gelukkig ben ik toch op zoek gegaan naar boeken of info cd-roms waarbij intens luisteren en horen  voorop staan. Ik kwam terecht bij een ervaringsgericht onderwijskundige map waarin Ferre Laevers kleuters via opdrachtkaarten dichter bij geluid en beeld laat komen.

Via deze CD roms gaat het over hoe Wardje kijkt en hoort. Wardje hoort niet goed, hoe hoort Wardje zijn omgeving? Welke geluiden komen er aan te pas? Ook dit heb ik extra kunnen integreren gedurende mijn stage en het had aantrek tot bij alle kleuters. 

6. Was mijn proces sterk genoeg? Aan wat merkte ik dit?

Als ik een groeilijn voor de kleuters maak wat betreft audiovisueel werken, merk ik zeker dat er een samenhang is van een goed, zorgvuldig en mooi proces. Toch besef ik, door zo intensief hiermee bezig te zijn, waar het op bepaalde vlakken beter kan. Ik vind dit ook goed dat ik ook de werkpunten hiervan kan ervaren. Er zijn uiteraard activiteiten geweest, die misschien ver boven het niveau van de kleuters lagen. Maar ergens ben ik blij dat ik ze met hen heb uitgetest. Ik leer hier zelf uit en zie bij mezelf dan ook vooruitgang op gebied van flexebiliteit en aanpassing van activiteiten. Voor de rest ben ik wel tevreden over het proces. Ik heb al de kleuters voldoende kansen gegeven en die hebben ze met veel plezier genomen.

7. Wat deed ik met het resultaat van de kleuters?

De kleuters hebben ontzettend veel foto's en filmpjes gemaakt. Zeer belangrijk vind ik dat hiermee ook iets gedaan wordt. Het product is niet belangrijk. Maar de waarde van het product wel. Via terugblikmomenten werd dit al gauw zeer duidelijk. Kleuters kregen eigen foto en filmmateriaal te zien. Ikzelf filmde ook heel wat activiteiten, dit voor mezelf, om 's avonds, maar ook overdag te zien waar iets misloopt en waar niet. Het was voor mezelf uitermate belangrijk dat ik de kleuters kon bezig zien 's avonds terwijl ik aan het reflecteren was. Ook bekeek ik de beelden en klanken van de kleuters erg grondig. Niets zo belangrijk dan dan. Het werk dat de kleuters hierin gestopt hebben, vatte ik samen tot een mooi geheel en gaf ik hen vandaag mee op cd-rom. Kleuters vinden het ontzettend leuk om hun werk ook thuis te tonen. Ik had al veel reacties gekregen van ouders. Maar ook voor hen is het leuk om te zien hoe actief hun kinderen  bezig zijn met deze audiovisuele wereld rondom hen.

Algemeen besluit

Ik heb mijn taak als stagiaire deze stage ten zeerste heel serieus genomen. Ik heb alvorens heel erg goed nagedacht en vooral zelf geexperimenteerd. Ik denk dat dat ook vaak de grote positieve doorslag had op mijn activiteiten. Ik wist op voorhand goed genoeg wat ik wou en wat ik deze kleuters wilden bijbrengen. Ik heb gezocht naar nieuwe fascinerende activiteiten die niet aller daags zijn. Ik heb kansen gegeven aan activiteiten die misschien niet altijd haalbaar zijn. Maar het resultaat mag er wezen. Ik had naar het einde van de stage een groep dol enthousiaste kleuters, die stuk voor stuk, wel iets konden vertellen over de audiovisuele wereld rondom hen die zij afgelopen drie weken hebben mogen beleven. Ik kijk daarom ook met een zeer positieve blik terug op deze stage. Voor mij had het nog een weekje langer mogen duren. Ikzelf heb weer meer bijgeleerd over het proces en van de kleuters!

Reflectie 13: vrijdag 16 maart

Naar aanleiding van mijn laatste stagedag liet ik de kleuters enkele filmpjes bekijken in de onthaalkring van de afgelopen dagen. Ik probeer dit zoveel mogelijk te doen. Kleuters zijn fier om zichzelf te zien en om te tonen wat zijn precies gemaakt hebben. De kleuters reageerden weer ontzettend blij. Na de filmpjes hield ik met de kleuters een heel kort gesprekje. Ik legde hen uit dat elke kleuter tegen het einde van de dag een cd-rom mee naar huis krijgt met daarop al de leuke foto's en filmpjes die zij gemaakt hebben thuis te herbekijken. Dit vonden ze super. Ik vind dat dit ook erg belangrijk is naar het einde van een audio visuele stage. Ik zelf zou het niet leuk vinden mocht ik gefilmd hebben, gefilmd worden,...en mezelf of mijn resultaten nooit mogen bewonderen en tonen aan anderen. Het doel van deze stage is het proces dat kleuters meemaken om een stapje dichter te staan bij die audiovisuele wereld. Maar het is nog leuker om dat proces, dat zij gemaakt hebben, opnieuw te bekijken.

Mijn dag vandaag stond daarom ook volledig in het teken van vrij spel en herhaling. De kleuters kregen van mij carte blache en mochten alle activiteiten die we gedurende 2.5 week gedaan hebben, opnieuw opfrissen.

Ik vond dit zeker belangrijk voor hen, omdat elke kleuter zijn interesse heeft opgebouwd. 

Ik herhaalde enkele actviteiten zoals:

- foto's trekken vanuit fotokadertje;

- geluid spel met Wardje;

- foto's trekken vanuit spiegels;

De kleuters genoten met volle teugen van de laatste dag.

Reflectie 12: donderdag 15 maart

Gedurende de voormiddag zorgde ik voor enkele activiteiten te samen in de audiohoek. Ik liet de kleuters per twee samen drie opdrachten uitvoeren. De eerste zelfstandige activiteit was achter de computer zelfstandig de foto's bewerken en afdrukken. Kleuters mochten elk drie foto's kiezen. Ik liet hen hier zelf in werken en stoorde hen niet. Dit was vooral herhaling in de audiohoek. De kleuters vonden dat gisteren erg leuk en het is te boeiend om dit niet meermaals te herhalen.

Mijn andere activiteit bestond uit het analyseren van foto's. Hierin gaf ik begeleiding. De kleuters kregen verschillende foto's te zien (afgedrukt): bewerkt, verkleurd, wazig, gepuzzeld,... Kleuters moesten onderling bespreken wie ze op de foto zagen? Hoe herkennen ze die persoon? Waarom zijn ze zo zeker? 

Dit sloeg ontzettend goed aan bij de kleuters. Vervolgens hing ik de foto's ook op aan de muur. Kleuters zijn hier heel fier op. Om de activiteit moeilijker te maken besloot ik de geluiden van de kinderen (recorder: waarin ze hallo zeggen) erbij te nemen. Ik liet om de beurt enkele geluiden van kleuters horen. Nu moesten de kleuters goed luisteren en kijken. Want ze moesten op zoek gaan welke stem bij de juiste foto hoort. Leuk was dit!

Kleuters leren ontzettend veel van mekaar in deze opdracht. Ze gaan hierdoor met mekaar in interactie en bespreken hierin hun meningen. Ze leggen uit waarom zij het zo horen en niet zo. Dit was erg boeiend tijdens deze activiteit.

Vervolgens was er nog aan andere zelfstandige activiteit waarin ik twee kleuters liet kijken naar foto's op de andere computer. Samen moesten ze per foto (tien) op zoek gaan naar een geluid dat hetzelfde klinkt als de bijhorende foto. Dit moest daarom niet hetzelfde geluid te zijn. Maar een geluid waarvan zij denken dat het erg aansluit bij hun foto. Hierin moest ik eerst een goede aanzet geven (met voorbeeld), maar ze waren al gauw weg met de opdracht. Als ze dit gedaan hadden, mochten ze nog enkele keertjes luisteren en spelen op het spelletjes van Wardje en op zoek gaan naar de geluiden.

Reflectie 11: woensdag 14 maart

Vandaag was het maar een halve dag waardoor ik weer tijd had om de kleuters voldoende te laten herhalen. Ik heb dit gedurende stage erg veel gedaan omdat ik merk dat heel wat kleuters hier nood aan hebben. Voor mijn begeleide/zelfstandige activiteit stelde ik de kleuters een nieuw computerprogramma voor. De kleuters moesten de foto's die allemaal getrokken zijn geweest bewerken. Hiervoor had ik een leuk programma waarbij de kleuters heel eenvoudig en simpel mee aan de slag konden. Ze konden foto's een speciaal effect geven, maar ook bewerken met lippenstift en tal van mogelijkheden. Bekijk bij de foto weergave zeker de foto's. Ook het opslaan van de foto's legde ik hen heel simpel uit. Slechts twee klikken en de foto werd opgeslaan. Hierdoor kregen we hele leuke verrassende resultaten.

Ik zorgde ook voor begeleide activiteit waarbij ik met enkele kleuters ging terug reflecteren op al de afgedrukte foto's en werkjes van de camera die zijn gemaakt. Ik zorgde voor boekjes die we samen hadden samengesteld. De kleuters gingen ook samen met mekaar in interactie over wie ze zagen en wie niet op de foto. Dit was erg leuk. De kleuters vonden het fascinerend hoe de foto's er uit zagen die zij hadden gemaakt. Ik denk dat dit zeker een grote positieve doorsnee heeft gehad gedurende mijn stage: de terugblikmomenten met hun werk. Dit vonden zijn een absolute topper. Ook straf hoe kleuters van mekaar weten wie wanneer welke foto getrokken heeft. Het was leuk om te zien om ze mekaar's foto beoordelen. Sommige kleuters vonden bepaalde foto's niet mooi. Ik probeerde dan met hen te praten hierover. Waarom vonden ze bepaalde foto's wel mooi en waarom andere niet. Ook had ik de foto's erbij genomen die zijn gemaakt via het printerapparaat. Tijdens die activiteit hadden we ook heel wat voorwerpen op de kopie gelegd. Voor hen herkenbare materialen uit de klas. Maar soms ook niet: soms handen, of mijn ring,... Hoe reageerden de kleuters er dan op? Ontzettend slim en bedacht. Zij zien zoveel en onthouden vaak kleine details waar ik zelfs geen oog soms voor heb. Dit maakt zoveel leuks aan deze audiostage. Er zijn heel wat zaken geweest gedurende mijn activiteiten waar ik geen oog voor had, maar kleuters wel. Als zij er dan mee af kwamen, verschoot ik er soms van hoe goed zij alles observeren en kennen.

Mijn zelfstandige activiteit waren de brilletjes. Ik zorgde voor brilletjes vanuit fotokaders met verschillende kleuercontrasten. Ik heb deze activiteit zeker niet in het begin van mijn stage gezet omdat ik kleuters net eerst bewust wou laten worden van hun omgeving in hoe wij het altijd zien. Naarmate dat vordert trekt je dit door naar contrasten en de ruimte via een ander pespectief te bekijken. Zo had ik ook een kaartje bij met daarin een vergrootglas. Kleuters vonden dit ontzettend leuk om door te kijken. Alles werd plots groots en dichterbij. Ik had ook spiegels meegebracht. Want je kunt ook foto's trekken van zaken die je zelfs niet kunt zien, MAAR wel via een spiegel. Ook hier was er veel positieve aandacht aan verbonden. Kleuters vonden het heel bizar om foto's te trekken van bijvoorbeeld de kast achter hen die ze eigenlijk niet konden zien.
Zie foto weergave!

Reflectie 10: dinsdag 13 maart

Vandaag zorgde ik voor een klassikale impressie. Dit had ik toch wel verkeerd aangepakt. Ik zorgde voor een activiteit rond geluid. Een deel van de kleuters waren de voorbije dagen toch al vrij intensief bezig geweest met geluid. Ik ging er dus vanuit dat mij KI prima zou verlopen. Maar ik liep met mijn gezicht tegen de muur op. Mijn activiteit bestond eruit dat ik enkele geluidjes op de recorder liet horen met koptelefoon. Om de beurt mochten dan enkele kleuters komen luisteren en het geluid nabootsen. Dit was ongelooflijk moeilijk voor de kleuters. Ik had die niet verwacht. Ik dacht dat zij creatief genoeg zouden zijn een geluidje te kunnen nadoen. Maar achteraf bekeken eigenlijk toch niet zo simpel. De geluiden waren opgenomen door de kleuters, maar het was nog te abstract om hierbij te zorgen voor klanknabootsing. De kleuters kwamen telkens terug op hetzelfde geluid: krrr krrr krrr. En gelijk hadden ze, want toen ik het zelf probeerde bleek hoe moeilijk dit was. Ik had mijn ki dan ook zwaar overschat.

Wat leer ik hier uit?

Dat het mij opvalt hoe belangrijk dit proces is. Je kunt niet stappen overslaan, maar je moet elke kleuter zo intensief geluid laten beleven. Ook mijn activiteit had ik misschien anders kunnen aanpakken door de kleuters gewoon via twee afgedrukte prenten laten kiezen tot welk geluid iets hoor bijvoorbeeld: geluid = rits open, vervolgens twee of drie prenten van mogelijk antwoorden. Kleuters krijgen dan meer zicht op het geluid. Als ik het zo had aangepakt was mijn ki wel gelukt. Helaas heb ik het te abstract aangepakt en dat is wat de kinderen net niet nodig hebben. Ook juf Sarah gaf mij deze tip. Zij vond het ook ontzettend moeilijk en te abstract om het geluid na te bootsen.

Vervolgens werd de klas in twee groepen opgesplitst. Juf Sarah nam negen kleuters mee voor een door werkactiviteit. Hierdoor had ik een ander groep van negen kleuters en de klas voor mezelf. Leuk! Ik zorgde voor een halve klassikale activiteit. Op basis van mijn minder leuke en goede klassikale impressie kon ik mijn activiteiten nog flexibel aanpassen voor de voormiddag. Ik wou toch dat de kleuters via een andere manier het geluid intens zouden beluisteren.

Ik zorgde dus voor het verhaaltje van Wardje en liet dit gezamelijke aan hen luisteren. Ik liet hen de verschillende manieren van horen beluisteren. Hoe hoort Wardje alles rondom zijn omgeving? (Wardje heeft een gehoor probleem).

Hierna nam ik de computer mee naar onder en besloot ik de geluiden af te spelen op de computer die de kleuters de week ervoor hebben opgenomen in de klas.Ze werden in groepjes van twee gesplitst en telkens als ik een geluid liet horen moesten ze op zoek gaan naar dat geluid in de klas. Ze brachten dan een voorwerp mee tot aan de tafel en zo konden we gezamelijke communiceren en met mekaar in interactie gaan over het geluid en het bijpassende voorwerp. Deze activiteit verliep zeer goed. Natuurlijk ook niet evident. Maar ze hadden de mogelijkheid het geluid te ontdekken en te ondervinden. Ook al was het niet juist, ze kwamen met materialen af die bijna hetzelfde geluid maakte. Dat gaf mij aan dat ze er intens mee bezig waren. Terwijl zij op zoek waren in de klas, filmde ik hen ook, om achteraf een beeld hiervan te krijgen voor mezelf.

We hadden de week ervoor ook een zen moment buiten gehouden. Dit was leuk en vooral genietend! Ditmaal wou ik dat eens in de klas proberen. Ik liet de kleuters eerst boven in de onthaal kring liggen. Hieruit concludeerden we dat we toch niet zo heel veel horen. De kleuters hoorden mekaar ademen, bewegen, ... Maar er werd weinig geluisterd naar het geluid los van de personen zelf. Vervolgens besloot ik dan maar de kleuters eens naar onder te nemen. Ze namen plaats aan een tafel en mochten hun hoofd op de tafel leggen. Dit verliep veel beter. Kleuters hoorden plots veel meer. Hoe kwam dit? Verschil van hoogte? Dichter bij het betrokken voorwerp/materiaal? Kleuters hadden ook sneller reactie op geluid, zo hoorden ze de druppels water uit de kraan botsen in de lavabo, of voetstappen van mij in de klas, of de computer die geluid maakt van de batterij,...

In de namiddag trok ik weer naar buiten met een groepje kleuters (begeleide activiteit) die ik nog niet zoveel gehad heb in mijn audiohoek voor geluid. Het waren drie kleuters die steeds geboeid zijn door de fototoestellen en camera's. Ik bouwde ben hen buiten een spelletje op waarbij de kleuters vijf geluidjes moesten opnemen overal waar ze maar wilden. Ik gaf hen eerst enkele voorbeeldjes van andere kleuters, hier hadden ze nood aan.

Achteraf kwamen ze terug naar mij toe gelopen en hadden ze er zeker vijftien tot twintig. Waarom? Omdat ze plots zoveel geluiden tegenkomen in de tuin en op de speelplaats. Het gaf me aan dat ruimte en exploreer kansen heel erg veel doen tijdens activiteiten. Kleuters hebben nood aan voldoende mogelijkheden om hun activiteit zo goed mogelijk in plooi te krijgen.

Ik ging ook samen met de kleuters luisteren en kijken.

Reflectie 9: maandag 12 maart

Vandaag was het een leuke dag geweest. Ik gaf de volgende activiteiten in het leraarslokaal. Ik wou de kleuters weer wat meer doen stil staan bij geluid en beeld. Ik heb gewerkt rond enkele CD-ROMS van het ervaringsgericht kleuteronderwijs.

Via de spelen "oogjes open" en "oortjes gespitst" werk je op een spelenderwijze en educatieve manier rond klank en beeld. Het spel "oortjes gespitst" vertrekt vanuit een personage, genaamd Wardje. Wardje is iemand die niet zo goed hoort. Kleuters luisteren naar het verhaal van Wardje via de computer (activiteit van vier kleuters), vervolgens krijgen ze het verhaal te horen hoe dat Wardje het zou horen met zijn oren. Dit geluid is helemaal anders. Achteraf geef ik hen opdrachtkaarten via de CD-ROM. Kleuters krijgen oefeningen waar ze op zoek gaan naar geluiden op foto's. Achteraf gaan ze geluiden herkennen en oplossen. Ze krijgen dan prenten en moeten aandachtig luisteren naar het geluid (bijvoorbeeld: glas, sleutelhanger, blik, stoel,...).

"Oogjes open" gaat meer over het beeld dat kleuters zullen zien en hierbij beelden kunnen analyseren.

Hieronder een voorbeeld van de CD-ROM waarmee ik gewerkt heb.

Kleuters waren ontzettend enthousiast over de activiteit. Wat me wel opvalt is dat de de kleuters die niet actief mee participeren met de activiteiten geluid, het moeilijker hebben om bepaalde activiteiten te begrijpen of om zo goed mogelijk uit te voeren die draaien rond geluid. Dat maakt het proces over de klas wel moeilijk. Een gedeelte is mee, een ander gedeelte minder. 

De activiteit sloeg alvast erg goed aan. Ik zorgde dat vier koptelefoons werden aangesloten aan de computer. Kleuters kregen de kans om onderling op zoek te gaan naar de geluiden via de computer. Ik heb hen ook gefilmd en post het zo zo gauw mogelijk in filmweergave van deze week.

Vervolgens liet had ik begeleide activiteit in petto. Ik had enkele foto's meegebracht, hierbij liet ik geluiden horen via de recorder. Twee kleuters zaten langs mij en moesten aanduiden welke prent hoort tot het bijpassende geluid.

Dit verliep vlot omdat ik met foto's uit de klas werkten die de kleuters zelf hadden getrokken, met de geluiden die de kleuters hadden opgenomen.